Aleviler Zorunlu Din Dersi Kalksın İstiyor

[ali-haydar]

Aleviler, Danıştay'ın "Din dersi bu içerikle zorunlu olmaz" kararı üzerine dersin kaldırılmasını istiyor. Bakanlık "Karar uygulanamaz", hukukçular ise "Müfredat değişsin" diyor..

Danıştay'ın zorunlu din dersinin bu içerikle okutulamayacağı kararı Alevileri memnun etti. Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Genel Başkanı ve kazanılan davanın avukatı Kazım Genç, hükümeti Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ve Danıştay'ın kararlarına uyarak zorunlu din dersi uygulamasına son vermeye çağırdı. Genç, düzenlediği basın toplantısında zorunlu din dersi ile Alevilerin yıllardır asimile edildiğini ileri sürdü. Ardından buna karşı açılan davalardan örnekler verdi. En son AİHM'de Hasan Zengin adına açılan davada verilen kararı hatırlatan Genç, hükümetin itiraz etmemesi üzerine bu kararın kesinleştiğini anlattı. 9 Nisan 2008 tarihine kadar Anayasa'nın 24'üncü maddesi ile Milli Eğitim Temel Kanunu'nda değişiklik yapılması gerektiğini belirten Genç, bu yapılmazsa Avrupa Parlamentosu'na şikâyette bulunulacağını söyledi. Önceki gün Danıştay'ın verdiği kararla AİHM kararının paralel olduğunu anlatan Genç, "Kararlar zorunlu din dersi uygulamasının hukuka aykırılığını gösteriyor" dedi.

YENİ DAVALAR KAPIDA
Bu arada çocuklarının zorunlu din dersi almaması talebiyle dava açan ve Danıştay'dan lehte karar çıkaran Ali Kenanoğlu ve Hatice Köse dün düzenledikleri basın toplantısında hükümetin bir an önce gerekli yasal düzenlemeyi yaparak okul müfredatından din dersini kaldırmasını istedi. Basın toplantısına çok sayıda Alevi derneği katıldı. Davacılardan Hatice Köse, Alevi olsun olmasın tüm demokrat, laik kesimleri zorunlu din dersine karşı hukuki yollardan mücadele etmeye çağırdı. Diğer davacı aynı zamanda Hubyar Sultan Alevi Kültür Derneği Başkanı Ali Kenanoğlu da "Danıştay'ın almış olduğu karar emsal niteliğindedir. İsteğimiz hükümetin bir an önce yasal düzenlemeyi yapmasıdır" dedi.

Danıştay kararını yeni müfredata göre verdi
Danıştay'ın, din dersi kararından sonra Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik, "karar eski müfredata göre, bu nedenle uygulanamaz" derken, Danıştay'ın, yeni müfredata göre karar verdiği ortaya çıktı. Karara gerekçe gösterilen örneklerin bazıları şunlar:

* DÖRDÜNCÜ SINIF: Kararda, 4'üncü sınıf kitabının, "Din kavramına, ahlak ve din, yaratan ve yaratılan, aile ve din arasındaki ilişkinin incelenmesine ve Hz. Muhammed'in hayatına ilişkin bilgi verilmesine yöneldiği" belirtildi.

* BEŞİNCİ SINIF: Kararda, 5'inci sınıfta okutulmakta olan kitabın "Allaha inanıyorum" ifadesinin anlamının açıklanması ile başladığı, namaz, ibadet yeri olarak cami, ramazan ayında yapılan duaların niteliği gibi bilgilerin yer aldığı kaydedildi.

* ALTINCI SINIF: 6'ncı sınıf ders kitabının, günlük namazlar ile başladığı; her Müslümanın günde beş kez namaz kılması gerektiğinin açıklandığı; ilgili ritüellerin kitapta tasvir edildiği;

* SEKİZİNCİ SINIF: Kararda, 8'inci sınıf ders kitabının, Hz.Muhammed'in yüksek ahlaki standartlarını, kültür ve dini, din kavramlarını, akıl ve bilimi, kader inancını, inanç ve davranış arasındaki bağlantıyı tartıştığı örnekleriyle aktarıldı. Gerekçeli kararda AİHM'nin yeni müfredat üzerinde yaptığı bu incelemenin Danıştay için de yeterli olduğu da anlatıldı.
Hukukçular: Müfredat değişmeli
* Prof. Dr. Tayfun Akgüner (Kültür Üniversitesi Kamu Hukuku Bölüm Başkanı): İdari yargılama usulü açısından, Danıştay'ın aldığı bu kararın, idare tarafından tebliğ edildikten sonra 30 gün içerisinde uygulanması gerekir. Yani din dersi bu haliyle zorunlu ders olarak okutulamaz. Milli Eğitim Bakanlığı bir an önce gerekli düzenlemeyi yapmalıdır.

* Prof. Dr. Yaşar Gürbüz (Yeditepe Üniversitesi): Danıştay din dersinin kaldırılmasını değil bu dersin müfredatının değiştirilmesini istiyor. Bu durumda Milli Eğitim Bakanlığı dersin içeriğini değiştirmeli. Eğer Milli Eğitim Bakanlığı uygulamayı değiştirmezse tek tek dava açılmak zorunda kalınacak. Yani yeni bir düzenleme yapılmazsa, eski uygulama geçerliliğini koruyor demektir. Ancak idare, "Danıştay'ın bu kararına uymuyor diye" ayrı bir hukuki yola gidilebilir. Ancak kitabın içeriği değiştirilirse sorun en kısa yoldan ortadan kalkar. Yoksa aileler tek tek mahkeme kapılarına gitmek zorunda kalacak.

* Prof. Dr. Ali Ülkü Azrak (Maltepe Üniversitesi): Davayı açan ailenin çocuğu o dersten muaf tutulacak. Aslında dava müfredatı hukuka aykırıdır, o yüzden "iptalini istiyorum" diye açılsaydı daha iyi olurdu.

O zaman müfredata karşı açılmış bir dava kazanılmış olacaktı. O müfredatı da Milli Eğitim Bakanlığı değiştirmek zorunda kalırdı. Danıştay burada müfredatı iptal etmemiş, o müfredatla derse girmeye ve ondan sorumlu tutulma hususundaki kararı iptal etmiş.

O nedenle tek tek dava açılmalı. On binlerce dava açılabilir, ama bu tabii ki yanlış. Doğru olan Bakanlığın böyle bir karar karşısında müfredatı değiştirmesidir.
Hükümet ne diyor?
Kararı hükümet kanadı şöyle değerlendirdi:

* Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik: Bakan Çelik, kararın eski müfredata göre verildiğini belirtti ve "İçerik, müfredat, ders kitapları değiştiğine göre böyle bir kararın uygulanma şansı yok" dedi. Çelik, karara itiraz edeceklerini söyledi.

* Diyanetten Sorumlu Devlet Bakanı Said Yazıcıoğlu: İçeriğiyle ilgili bir karar. Gereken yapılır, bakılır. Seçmeli, isteğe bağlı din kültürü ve ahlak bilgisi dersi olabilir.

* Devlet Bakanı Mehmet Aydın: Açılan bu dava dersin içeriğine itiraz niteliğinde. Dava açıldığı tarihten bu yana içerik değişmemişse ona bakmak gerekir. İçerik değişmeli.

* AKP Milletvekili Reha Çamuroğlu: Sadece bir din eğitimi değil, din ve ahlak öğrenimi olsun. Karşılaştırmalı dinler öğretilsin.

Danıştay kararı
DANIŞTAY 8'inci Dairesi, iki Alevi vatandaşın açtığı dava sonunda, AİHM'nin Hasan Zengin kararındaki görüşlerine de dayanarak aldığı kararda, din kültürü dersi için önemli kriterler getirdi. Danıştay bu içeriğiyle din dersinin zorunlu tutulamayacağına karar verdi. Kararda, bu içerikte bir dersin öğrencilere ancak velilerin "Çocuğum din dersine girsin" talebinde bulunmaları durumunda verilebileceğinin altı çizildi. Danıştay, dersin nesnel ve çoğulcu olması ve müfredatın dinler arasında tarafsızlık ilkesiyle hazırlanması gereğine de işaret etti.
Aihm Kararı
İstanbul'da Alevi Türk vatandaşı Hasan Zengin'in, çocuğunun Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinden muaf olma isteği Türk mahkemelerince reddedildi. İç hukuk yolları bitince Zengin, 2 Ocak 2004'te AİHM'ye başvurdu. 3 Ekim 2006'da duruşması yapılan dava ile ilgili karar 9 Ekim 2007'de açıklandı. Kararda, Türkiye'de Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi'nin insan hakları sözleşmesinin "eğitimde ailenin dini ve felsefi inancına saygı gösterir" ilkesine uygun olmadığına karar verildi. Türkiye karara itiraz etmediği için bu hüküm Türkiye mahkemeleri için de bağlayıcı bir nitelik kazanmıştı.

(Sabah)