Bebek, Anne-Babanın Birinci Önceliği Olmalı

[patroklos]

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Runa Uslu, ''İlk 2-3 yıllık dönemde, anne-baba bebekle sıcak, sevecen, sakin, sabırlı, verici ve destekleyici bir ilişki kurarsa, bebeğin zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimi bundan çok olumlu etkileniyor ve hızlanıyor'' dedi.

Uslu, yaptığı açıklamada, bebeklerin beyin gelişiminin anne karnındaki dönemde ve ilk 3 yılda çok hızlı olduğunu söyledi. Kısa sürede bebeklerin algı gelişimlerinin, erişkin yetileri düzeyine ulaştığını anlatan Uslu, bebeklerde beyin gelişiminin çok hızlı olmasının, bebek psikiyatrisinin koruyucu, tedavi edici hem de rehabilitasyon hizmetleri açısından önemli olduğunu kaydetti.

3 yaşından önce bebeğin bütün dünyasının kendisine bakım verenlerden oluştuğunu ifade eden Uslu, anne ve babanın bebekle nasıl ilişki kurması gerektiğini şöyle anlattı:

''İlk 2-3 yıllık dönemde anne-baba bebekle sıcak, sevecen, sakin, sabırlı, verici ve destekleyici bir ilişki kurarsa, bebeğin zihinsel duygusal ve sosyal gelişimi bundan çok olumlu etkileniyor ve hızlanıyor. Eğer bu dönemde yoksulluk, anne-baba eğitimsizliği, aile içi çatışma, anne-babada ruhsal hastalıkların varlığı, aile parçalanması, çocuğa karşı sarsma, bağırma gibi örseleyici tutumlar ya da ihmal varsa, bebeğin gereksinimlerini en ön planda tutulmuyorsa, bebeğin gelişimi çok olumsuz yönde etkileniyor. Bebeğin ihtiyaçları her şeyin önünde olmalı. Bebek anne-babanın birinci önceliği olmalı.''

Anne-babası yeterli ilişki kuramayan sağlıklı bir bebeğin durumu protesto edeceğini, ağlayarak ilgiyi, dikkati çekmeye çalışacağını anlatan Uslu, ''Bebek ilgiyi elde edebilirse, gerekli uyaranları alırsa doyum sağlar. Anne kaybı gibi durumlarda veya yuvaya bırakılmış çocuklarda, bir süre sonra bu protesto ortadan kalkıyor. Bebek içine kapanıp, etrafla ilişkisini azaltıyor ve sallanarak veya başını vurarak kendisine uyaran vermeye çalışıyor'' diye konuştu. Uslu, aile içinde yaşayan bebeklerde ağır ihmal durumları dışında bu denli ağır bir durumu pek görmediklerini ama bebeklerin bu sürece benzer belirtiler gösterebildiğini ifade etti.

Bebeği kucağa almanın, öpmenin, sevmenin bebeğin en büyük ihtiyacı olduğunu vurgulayan Uslu, ''Kucağa alıştırmama'' önerisinin tehlikeli olduğunu da söyledi.

BEBEK ANOREKSİYASI

Bebeklerin olumsuz ilişkiyi bile ilişkisizliğe tercih ettiğini belirten Uslu, ''Bebek kızılmayı, bağırılmayı, engellenmeyi bile anne-baba ile ilişki kuramamaya, ilgilenilmemeye yeğler. Anne-baba ilgisi, olumlu ilişki, hava kadar, su kadar hayati'' dedi. Uslu, bedensel başka bir neden bulunamazsa, yeme bozuklukları, kilo alamama durumlarının anne-bebek ilişkisine bağlı nedenlerden kaynaklanabildiğini söyledi ve ''Bebeklik anoreksiyası dediğimiz durumun temelinde yatan problemlerden bir tanesi anne-bebek ilişkisidir. Basit önlemler ile yeme problemleri düzelmeyen bebekler bize geliyor. Sorun anne-bebek ilişkisine bağlıysa, o zaman uzun soluklu anne bebek psikoterapisi süreci gerekiyor'' diye konuştu.

GELİŞİMLE İLGİLİ GECİKME VARSA HİÇ GECİKMEYİN

Bebeklerin hangi ayda ne tür davranışlar göstermesi gerektiğinin anneler ve babalar tarafından çok iyi bilinmesi gerektiğini söyleyen Uslu, aileleri şöyle uyardı:

''Bebeğin gelişimleriyle ilgili gecikme varsa, bebek anne-babaya olumsuz tepki verdiğinde, çok hızlı duygusal iniş çıkışlar gösterdiğinde, ikna edilemediğinde, aileyi zorlamaya başladığında ve bebekle sağlıklı ilişki kurulamadığında, bebek psikiyatrisine başvurmakta gecikmeyin. Ayrıca aileler bebeklerinde uyku sorunları olduğunda ve ailenin denediği çözümlere bebek yanıt vermez hale geldiğinde o zaman bize başvurmalılar. Belirtiler çok ciddiye alınmalı.''

Bebeklerin beyin gelişiminin anne karnında başladığını vurgulayan Uslu, çok stresli gebeliklerde salgılanan stres hormonunun bebek üzerinde olumsuz etkileri olduğunu söyledi. Uslu, doğum sonrası dönemde annelerin geçirdikleri duygusal dalgalanmaların ve depresyonun da bebeğin zihinsel, sosyal hatta bedensel gelişimini engelleyebileceğinin altını çizdi.