İTÜ'nün nükleer reaktörü faaliyete geçti

[patroklos]

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, ''Ülkemizin nükleer enerji ile buluşmasındaki önemli randevulardan birinin daha adımlarını yakında gerçekleştirmiş olacağız'' dedi.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) bünyesinde, 1979 yılında kurulmuş olan "TRIGA MARK-II" eğitim ve araştırma reaktörünün yeniden işletime alınması ve İTÜ Enerji Enstitüsü'nün yeni nükleer araştırma laboratuvarlarının açılışı, Bakan Güler'in de katıldığı törenle yapıldı.

Güler, törende yaptığı konuşmada, bu reaktörün nükleer teknolojisinin altyapısının oluşmasında önemli bir kilometre taşı olacağını söyledi.

Enerji konusunun günümüzde normal konseptinin dışına çıkarak, dış politika ve güvenliğin temel unsurlarından biri haline geldiğine işaret eden Güler, olayın ulusal, dışa bağımlılık, dış politika, enerji diplomasisi konusunda son derece önem taşıdığını ve bütün bir bütün olarak ele alınması gerektiğini kaydetti.

Güler, Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı, Yunanistan hattı gibi konularla Karadeniz ve Ege'de yapılan petrol ve doğal gaz arama çalışmalarında çok önemli mesafeler alındığını anlatarak, aynı zamana enerjiyi gündelik hayatta "kolay algılanabilir hale getirmek" için uğraştıklarını bildirdi.

Özellikle yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği konusuna büyük önem verdiklerini ve burada yerli kaynaklara ağırlık veren bir modeli önlerine aldıklarını dile getiren Güler, nükleer teknolojiye de özel önem verdiklerini belirtti.

Güler, "Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, kendi hızlandırıcısının 2 ay içinde temelini atarak gerçekleştirecek. Bu çok önemli. Çekmece'deki reaktörün kapasitesini 10 megavata çıkarıyoruz" şeklinde konuştu.

Nükleer enerji konusunda teknik ve bilimsel altyapıyı düzenli bir şekilde gerçekleştirdiklerini ifade eden Güler, nükleer enerji ile ilgili 9 kriterin yayınlandığını söyledi.

Bununla ilgili yönetmeliğin Resmi Gazete'de yayınlandığını, şartnamenin hazır olduğunu anlatan Güler, Cumartesi günü TETAŞ'ın yönetim kurulunda şartnamenin görüşüp kararlaştırılacağını kaydetti.

Kurulacak nükleer reaktörüne kapasitesinin artı eksi yüzde 25'lik şarta göre 3-5 bin megavat olacağını belirten Güler, "Dolayısıyla ülkemizin nükleer enerji ile buluşmasındaki önemli randevulardan birinin daha adımlarını yakında gerçekleştirmiş olacağız" dedi.

Yenilebilir enerji konusunda da rüzgar haritalarını çıkardıklarını, çok büyük bir potansiyel olduğunu gördüklerini belirten Güler, rüzgar türbinlerinin dönmeye başladığını, göreve geldiklerinde 17 olan sayının 200 Megavata yükseldiğini, bu rakamın sene sonunda 400 Megavat, 3 yıl içinde de 4 bin Megavatı geçmesinin hedeflendiğini kaydetti.

Jeotermal enerji konusunda da ilgili yasanın çıkarıldığını anımsatan Güler, jeotermalde de rüzgardaki gibi çok büyük bir patlama olacağına işaret etti.

Güler, bununla ilgili Türkiye'deki sondaj makinası üreticisini, daha derinlere inecek makineleri yapmaları için Maden Tetkik Arama, TPAO gibi ilgili kurumların yetkilileri ile bir araya topladıklarını ifade ederek, "Şimdi 1000-bin 200 metreye inen makineleri, 3 bin - 3 bin 500 metreye indirmek istiyoruz. Ulu Önder ******'ün 'İstikbal göklerdedir' lafından ilham alarak 'İstikbal derinlerdedir' diyoruz" şeklinde konuştu.

Bakan Güler, petrolde, doğal gazda, madencilikte çok yoğun bir çalışma başlattıklarını TPAO'nun yatırım bütçesini 7 kat artırdıklarını dile getirerek, şu anda Saroz Körfezinde sondaj çalışmalarının devam ettiğini, Karadeniz'den de beklentilerinin sürdürdüğünü kaydetti.

Güneş enerji ile de çok önemli atakları bulunduğunu vurgulayan Güler, Ankara'da 2 katlı örnek bir ev yaptıklarını, bu binada kömür ve doğal gaz yerine toprak ve güneş enerjisi kullanıldığını ve pek çok mühendisin bu binaları incelediğini belirtti.

Hilmi Güler, küçük derelerden enerji elde etmek için başlattıkları çalışmada da önemli adımlar attıklarına dikkat çekerek, "Yaklaşık 6 Keban Barajlık proje başlattık. Bunların bir kısmı işletmeye alınıyor. Bir kısmına kazma vuruldu, çalışmalar sürüyor" dedi.

TEMSAN adlı kuruluşun, bunlardan en küçüğünün bir arabanın bagajına kadar konacak büyüklükte, bazılarını da bir TIR'ın taşıyamayacağı kadar büyük 14 cins türbin yaptığını ifade eden Güler, bunların imalatının yapılacağını, bunlardan akan sulardan elektrik elde etme konusunda önemli çalışmalar yapılacağını bildirdi.

Güler, "Bundan sonra su akarken bakmayacağız. Rüzgar eserken de es geçmeyeceğiz. Bir de rüzgar türbini yaptı TEMSAN. Üzerinde çalışıyor" dedi.

Nükleer enerji ile ilgili çalışmalarda son noktaya gelindiğini vurgulayan Güler, "Hep şu söylenir, 'Bizim rüzgarımız var, güneşimiz var. Bunlarla faydalanmadan nükleer enerji olmamalı'. Hayır öyle yapmıyoruz" dedi.

Güler, Türkiye'de kömür arama seferberliği çıkardıklarını, bu çalışma kapsamında 2,4 milyar ton kömür bulduklarını bunun değerinin de en az 20 milyar dolar civarında olduğunu, bu kömürün elektrik elde edilmek üzere özel sektöre verildiğini söyledi.

Enerji verimliliği

Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, enerji verimliliğinin çok önemli olduğunu ve aslında onun da başlı başına kaynak sayılabileceğini dile getirerek, ABD'de 10 yıllık süreçte, yaktırım yapmadan enerji verimliliği ile enerji ihtiyacını karşıladığını belirtti.

100 vatlık ampul yerine 20 vatlık verimli ampul kullanılması halinde aynı aydınlatmanın elde edileceğini ve ayrıca 80 vat karlı çıkılacağını vurgulayan Güler, "Bir hesap yaptık; Türkiye'de her hane 2 tane ampulünü verimli olarak değiştirmiş olsa 2 bin 500 megavatlık bir santral kazanmış oluyoruz" şeklinde konuştu.

Sanayide kullanılan enerjinin yüzde 70'inin motorlarda harcandığını vurgulayan Güler, sanayicinin de enerjiyi verimli kullanamadığının altını çizdi.

Enerji verimliliği konusunda bina yalıtımının da çok önemli olduğunu vurgulayan Güler, Türkiye'de binaların yüzde 90'ın da yalıtım olmadığını söyledi.

Bakan Güler, enerji verimliliği konusunda yeni ürünler geliştirdiklerini, borlu çimento yaptıklarını, bu çimentonunu hem mukavemetinin daha fazla olduğunu hem de soğutmaya gerek olmadığını kaydederek, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Enerji verimliliği konusu, eğer gayret edersek belki Türkiye'deki yepyeni bir kaynak olacak. Bütün beyaz eşya imalatçıları değişecek enerji birimine göre.

Kendi buzdolaplarınıza bakın. A grubu mu, B grubu mu, C mi? A ile C grupları arasında yüzde 70-80 fark var. Piyasadaki buzdolapları ve çamaşır makinelerinin üçte 1'i verimsiz. Hem cayır cayır elektrik yakıyoruz, hem de havayı kirletiyoruz. Bunun üzerine teknik üniversitenin eğilmesi lazım.

Enerji verimliliği ve aydınlatma laboratuvarına çok büyük ihtiyaç var. Türkiye'ye giren klimalar çok kalitesiz. Çin malları, ampuller giriyor. Bu malların verimliliğinin mutlaka ölçülmesi lazım.

Sanayi Bakanlığı bu tür laboratuvarları ülkede yaymak istiyor. Çünkü kalitesiz malların Türkiye'ye girmesi bizim için çok önemli bir kayıp. Bununla mücadele edilmesi ve bilincin oluşturulması lazım."

Bakan Güler, enerji verimliliği konusunda "Enver Projesi"ni de çıkardıklarını ve bu projenin enerji verimliliği konusunda önemli mesajlar içerdiğini kaydetti.

Türk tipi dumansız çalışan bir soba yapıldığını belirten Güler, bu soba ile kömürlerin değerlendirileceği, kömür santralleri yapılırken kullanılacağını söyledi.

Güler, enerji tarımı konusunda da önemli çalışmalar yaptıklarını vurguladı.